İsrail ordusunun “El-Şifa Hastanesi’nin altında Hamas karargâhı var” iddiasıyla 2023’te yayınladığı 3 boyutlu animasyon, dünya medyasında milyonlarca kişiye ulaştı. Ancak İskoç ve İsviçreli araştırmacıların ortak çalışması, bu videoların dijital bir illüzyon olduğunu ortaya koydu.
Başbakan Binyamin Netanyahu’nun eski kıdemli danışmanı Mark Regev, CNN’e verdiği söyleşide, “Bu bilgi kesin” diyerek videonun hakiki olduğunu söylemiş, videonun “İsrail istihbaratına dayandığı” konusunda ısrar etmişti.
YAYINLANAN 43 ANİMASYON TİCARİ 3D KÜTÜPHANELERDEN
Araştırma, İsrail Savunma Kuvvetleri’nin 7 Ekim 2023’ten bu yana yayımladığı 43 animasyonun çoğunun gizli istihbarata değil, ticari 3D kütüphanelere dayandığını saptadı. Gazze, Lübnan, Suriye ve İran’daki “terör bölgelerini” gösterdiği öne sürülen videoların içeriği; KitBash3D, Sketchfab gibi sitelerden satın alınan modellerle hazırlandı.
Bazı görüntüler ise oyun tasarımcısı Ian Hubert’in Washington eyaletindeki otopark ve elektrik direği taramalarından alındı. Hatta İskoçya Denizcilik Müzesi’nin “tekne yapım atölyesi” adlı kültürel projesine ait 3D taramalar, “İran füze fabrikası” olarak gösterildi.
‘SEKSİ VE PROFESYONEL GÖRÜNSÜN’ TALİMATI
Bu animasyonların çoğu, hatta tamamı, IDF Sözcülük Birimi’nin prodüksiyon ve medya kolunda yer alan ve yalnızca bir avuç askerden oluşan özel bir ekip tarafından kendi tesislerinde üretiliyor. Tesisin eski üyeleri, ABD’li Adobe şirketinin yarattığı popüler bir grafik tasarım yazılımına atıfta bulunarak, bu uygulamaya “After Effects Cell” adını taktılar.
Mevcut savaş sırasında birlikte görev yapan ve isminin açıklanmaması koşuluyla 3D çalışması hakkında konuşmayı kabul eden bir yedek asker, askerlerin “gizlilik anlaşması imzalamaları gerektiğini, ardından bilgiyi alıp çalışmaya başlamaları gerektiğini” açıkladı. Asker, bazen istihbaratın önceden hazırladığı 3 boyutlu bir model alıp, onun üzerinden çalıştıklarını da belirtti.
‘NASIL KULLANILDIĞINI KONTROL EDEMEYİZ’
İskoç Denizcilik Müzesi yetkilileri, 2019’da kültürel koruma amacıyla internet ortamına yüklediği dijital koleksiyonun “askerî propaganda malzemesine dönüştürülmesinden” dolayı şaşkın olduğunu belirtti. Müze yönetimi, “Verilerin nasıl indirileceğini ya da kullanılacağını kontrol etmemiz mümkün değil” açıklamasını yaptı.
ÜNLÜ TV KANALLARI KANIT DİYE PAYLAŞTI
BBC, CNN ve Sky News gibi kanallar bu videoları, “İsrail’in kanıtı” başlıklarıyla ekranlarına taşıdı. Ancak sahada hiçbir zaman bu videolarda anlatılan “karargâhlar” bulunamadı. Araştırmacılara göre, bu 3 boyutlu “kanıt videoları” sivil hedeflere yapılan saldırıları meşrulaştırmak için hazırlanmış bir dijital propaganda kampanyası.