Tüketici Örgütleri Konfederasyonu, tüketicinin e-ticaret yoluyla satın aldığı ürünlerde, teslim tarihinden itibaren 14 gün içerisinde cayma hakkını kullanırken iade işlemi sırasında kargo ücretini ödemesine ilişkin yapılan düzenlemesinin bir kez daha ertelenmesini, bu konuda tüketici kanununun ruhuna aykırı olan düzenlemelerin iptal edilmesini istedi.
Tüketici Örgütleri Konfederasyonu Genel Başkanı Fuat Engin, kargo iade masraflarını tüketicilerin ödeyeceğine ilişkin açıklamanın doğru olmadığını, değişikliğin 1 Ocak 2025 tarihine kadar ikinci kez ertelendiğini belirterek şunları söyledi:
“Ticaret Bakanlığı’nın 23.8.2022 tarihli ve 31932 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle, tüketicinin e-ticaret yoluyla satın aldığı ürünlerde, teslim tarihinden itibaren 14 gün içerisinde cayma hakkını kullanırken iade işlemi sırasında kargo ücretini ödeyeceği hüküm altına alınmış olup, bu hüküm önce 01.01.2024 tarihine, sonrasında ise 04.11.2023 tarih ve 32359 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Yönetmelik değişikliği ile 01.01.2025 tarihine kadar 2. kez ertelenmiştir.
Son günlerde bu konuda bilgi sahibi olunmadan fikir üretilerek tüketici de kafa karışıklığı yaratılması yanında, e-ticaret firmalarının yanlış, aldatıcı uygulamalarına neden olabilen sonuçlarını tüketici şikayetlerinde görebiliyoruz.
Yönetmelikte yer alan düzenlemenin uygulanmasının ertelenmesine rağmen birçok e-ticaret firması cayma hakkını kullanan tüketicilerden kargo bedeli talep etmeye başlamış ve tüketici örgütlerinin yoğun tepkisi nedeniyle haksız ve hukuksuz uygulamaya son vermek zorunda kalmışlardır. 2. erteleme sonunda yine hukuksuz uygulamalara başlanacağı konusunda tüketicilerin kaygıları artarak devam etmektedir.
TÖK olarak, 09.10.2023 tarihli yazımızla Ticaret Bakanlığı, Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünden bu hükmün tüketicilere ek bir yük daha getireceği, bu alanda yeni sorunlara neden olacağının değerlendirildiğini, söz konusu maddenin uygulanma sürecinde firmaların hakim durumu kötüye kullanma olasılıklarının yüksek olacağı, ülkemizdeki ekonomik krizin tüketiciye olumsuz etkilerinin artarak devam edeceğinden tüketiciye yeni yükler getireceği ve bu konudaki sorunları daha da büyüteceği, söz konusu hükmün Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun ruhuna aykırı olması nedeniyle de yönetmelikte bulunan düzenlemenin yeni bir düzenleme yapılarak iptal edilmesi, iptal işlemine ilişkin düzenleme hayata geçirilinceye kadar yeni bir ertelenmesi konusunda çalışma yapılmasını talep etmiştik.
Cayma hakkı kullanımında iade masraflarının ön bilgilendirmede belirtilmek ve ilk teslim masraflarını aşmamak kaydıyla tüketici tarafından da karşılanabileceğine dair düzenlemenin uygulanması hükmü Avrupa Birliği direktifleri düzenlemelerine ve tüketicinin korunması kanununun ruhuna aykırıdır.
Tüketiciyi korumak amacıyla çıkarılan “Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun” içeriği, uygulama yönetmelikleri ile tüketicinin hak ve çıkarlarına, Evrensel Tüketici Haklarına aykırı olmamalıdır.
Öncelikle son yapılan yönetmelik değişikliğinde söz konusu düzenlemenin uygulanmasının ertelenmesini tüketiciler olarak olumlu buluyoruz. Ancak, yönetmelikte yer alan ve kanunun ruhuna aykırı hükümlerine aykırı hükümlerin iptal edilmesi için gerekli çalışmaların tüketici örgütlerinin görüşleri alınarak zaman geçirmeden yapılması zorunlu bir gereklilik olduğu bakanlık yetkililerinin önünde bir görev olarak durduğunu da bir kez daha hatırlatmak istiyoruz.”
TİCARET BAKANLIĞI: HABERLER YANLIŞ
Ticaret Bakanlığı, bazı yayın organlarında yer alan “kargo iade masraflarını tüketicilerin ödeyeceğine” dair haberlerin gerçek dışı olduğunu bildirdi.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya paylaşımlarında, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacak düzenlemeyle internet üzerinden yapılacak alışverişlerde satılan malın ayıplı olması dışında cayma hakkını kullanan tüketicilerin malın iadesine ilişkin kargo ücretini ödemek zorunda olduklarına ilişkin haber ve içeriklere yer verildiği belirtildi.
Açıklamada, söz konusu düzenlemelerin uygulanmaya başlanacağı 1 Ocak 2025’e kadar mesafeli sözleşmelerde cayma hakkı kullanımında kargo iade bedelini satıcının karşılayacağı ve tüketicilerin iade kargo ücretlerini ödemesinin söz konusu olmayacağı belirtildi.
